Σε τι framerate πρέπει να γυρίζουμε τα video μας;

Ο φίλος μου ο Μάρκος είχε τη συνήθεια στο σχολείο να ζωγραφίζει στα βιβλία μια σειρά από σκιτσάκια στην άκρη των σελίδων με μικρές διαφορές το ένα από το άλλο. Έτσι όταν με τον αντίχειρα άφηνες να τρέξουν οι σελίδες έβλεπες ταινία! Συνήθως έναν τύπο μου έμοιαζε με τον Νίκο Γκάλη να κάνει σπάσιμο πριν αφήσει την μπάλα με ταμπλό στο καλάθι.

Και κάπως έτσι λειτουργούν οι ταινίες στο σινεμά, η τηλεόραση και βασικά οποιαδήποτε προβολή κινούμενης εικόνας. Αν το καλοσκεφτείς, αυτό ακριβώς σημαίνει «movies». Αυτό που κινείται.

Πόσα καρέ το δευτερόλεπτο όμως πρέπει να πέφτουν (framerate); Για να υπάρχει ομαλή κίνηση το μάτι μας θέλει πάνω από 16. Ο Thomas Edison πάντως επέμενε ότι οι ταινίες έπρεπε να προβάλλονται με πάνω από 40 fps. Σε αυτήν την ταχύτητα λειτουργούσε ο Kinematograph του. Ο Edison ήθελε βέβαια να το πάει στα 46. Προφανώς, αιώνες μπροστά από την εποχή του γιατί αυτά που σας γράφω συνέβαιναν το 1888.

Μια ταινία προβάλλεται λοιπόν σε 24 fps – frames per second. Από… συνήθεια, γιατί στην πρώτη εποχή του σινεμά με 24 fps έκαναν οικονομία στο σελυλόιντ.

Προσέξτε όμως, άλλο το “προβάλλεται”, άλλο το “γυρίζεται”.

Η αλήθεια είναι πως τα 24 fps δίνουν μια κινηματογραφική αίσθηση. Τα μεγαλύτερα framerate δίνουν μια αίσθηση σαπουνόπερας. Κάθε ρύθμιση “movies” στις τηλεοράσεις μας προσπαθεί να μας απαλλάξει από αυτό το πρόβλημα, συχνά κατεβάζοντας το πανάκριβο πάνελ της στα 24fps!

Οι περισσότερες DSLR και Mirrorless μπορούν να γυρίσουν natively το video στα 24 fps αλλά by default είναι ρυθμισμένες στα 30. Οι βιντεοκάμερες του εμπορίου σπάνια γυρίζουν σε παραπάνω από το 30 ενώ συνήθως δεν έχουν καν τη δυνατότητα των 24ρων. Αυτός είναι ο βασικός λόγος που πολλές τηλεοπτικές εκπομπές και άλλα βίντεο γυρίζονται εδώ και χρόνια με DSLR – μαζί με τη δυνατότητα να αλλάξεις φακούς.

Οι action cameras από την άλλη έχουν ένα σωρό επιλογές ακόμα. Μπορείς να τραβήξεις σε 30, 60, 120, και 240 framerate. Προσέξτε πως όλα είναι πολλαπλάσια του 30. Ο λόγος είναι η ακρίβεια στην κίνηση. Προφανώς, όσο μεγαλύτερο είναι το framerate, τόσο πιο πιστή είναι η κίνηση. Και το κυριότερο, τόσο πιο όμορφο φαίνεται το slow motion.

Γιατί; Μα επειδή όταν πάρω ένα βίντεο που έχει γυριστεί στα 120 fps μπορώ να το κάνω 5 φορές πιο αργό και να τρέχει με 24 – άρα να φαίνεται ομαλή η κίνηση. Προφανώς αν το κάνω αυτό με ένα 24άρι ή 30άρι framerate θα φαίνεται «πριονωτή». Αν έχω τραβήξει στα 240 μπορώ να το κάνω 10 φορές πιο αργό. Μιλάμε πλέον για super slow motion.

Αυτή είναι μια τεχνική που κάνει τα βίντεο με δράση πολύ πιο εντυπωσιακά. Και δε μιλάω μόνο για άλματα στον αέρα ή σπιναρίσματα τροχών. Τράβηξα ένα μικρό κλιπάκι στα 240 με την κόρη μου να κοιτάζει τον φακό και να ανοιγοκλείνει τα μάτια και το αποτέλεσμα όταν το έπαιξα στα 30 ήταν απίστευτο.

Ωστόσο εδώ θα πρέπει να ξεχωρίσουμε ότι άλλο το framerate που τραβάμε βίντεο και άλλο του project που μοντάρουμε.

Στο δεύτερο δε χρειάζεται αν είμαστε πάνω από 30 – ίσως μάλιστα να είναι μια χαρά και τα 24 fps. Απλά, στα 30 μπορείς να κάνεις ένα ελάχιστο slow motion που κι αυτό δείχνει εντυπωσιακό γιατί στην αρχή δεν το αντιλαμβάνεσαι. Αλλά το πιο σημαντικό είναι να έχεις τραβήξει στα σωστά fps τα κομμάτια του βίντεο που θα χρησιμοποιήσεις να για το φιλμάκι των διακοπών σου.

Έτσι το απλό πλάνο όπου τραβάς ένα τοπίο, ή κάτι που συμβαίνει, αν δε χρειάζεται να γίνει αργή κίνηση ας είναι στα 24-30. Είναι έτσι μικρότερο και πιο εύκολο στην επεξεργασία. Οι σκηνές δράσης όμως ας είναι στο μεγαλύτερο δυνατό – αν φυσικά υπάρχει η δυνατότητα.

Δείτε και το βίντεο που παραθέτω, που τα λέει αναλυτικότερα.

Νικόλας Μπιρμπάκος