Deepfake και fake news – σύντομα σε μια οθόνη κοντά σας
Η μεγάλη πληγή της εποχής μας είναι τα fake news. Βάλτε και μια λέξη ακόμα: Deepfake.
Θυμάστε την ταινία face off; Εκεί που ο Nicolas Cage άλλαζε πρόσωπο με τον John Travolta; Πώς σας φαίνεται η ιδέα να μπορείτε να κάνετε κάτι τέτοιο με ένα βίντεο στο κινητό σας, την ώρα που περιμένετε στην στάση του μετρό; Ακόμα όχι, όμως σε λίγα χρόνια θα μπορείς να το κάνεις τόσο εύκολα όσο είναι σήμερα το να βάλεις αυτιά γάτας στο snapchat.
Η τεχνολογία υπάρχει και λέγεται Deepfake. Με αυτήν μπορείς να κάνεις υπέρθεση ενός προσώπου στο δικό σου και να το βάλεις να λέει και να κάνει ό,τι θέλεις. Και μάλιστα δε χρειάζεται καν να είναι από video. Αρκούν μερικές κατάλληλες φωτογραφίες.
Ακούγεται ανέφικτο αλλά πιστέψτε με, υπάρχει και όσο περνάει ο καιρός γίνεται της μόδας. Σύμφωνα με έρευνα, ο αριθμός αυτών των βίντεο τον Δεκέμβριο του 2018 ήταν 7964 ενώ πριν λίγους μήνες έφτασαν στα 14.698. Και βέβαια, όσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο δύσκολο να καταλάβεις ότι το video είναι ψεύτικο.
Ο όρος Deepfake ανήκει σε ανώνυμο χρήστη του Reddit που ανέβασε τέτοια βίντεο στο τέλος του 2017. Ο δε Cage είναι ένα από τα αγαπημένα πρόσωπα που γίνονται face swap σε διάφορα deepfakes. Πιθανότατα, λόγω της ταινίας.
Χθες μια συνάδελφος ανέβασε ένα video όπου ο Jim Carrey έπαιζε ακριβώς όπως ο Jack Nicholson στο The Shining στην κλασική ταινία τρόμου του Κιούμπρικ. Ήταν ανατριχιαστικά ίδιος, ειδικά αν σκεφτεί κανείς τον ρόλο του Nicholson…
Όμως το video είναι fake! Ποτέ δεν έπαιξε αυτόν τον ρόλο ο Carrey, απλά κάποιοι έβαλαν το πρόσωπό του πάνω σε αυτό του Nikolson και το έβαλαν να «παίξει». Προφανώς και δεν είναι κάτι απλό, τις περισσότερες φορές καταλαβαίνεις ότι κάτι πάει στραβά, όμως όλα είναι θέμα αλγορίθμων και επεξεργαστικής ισχύος.
Όλοι ξέρουμε πως το ένα συνεχώς βελτιώνεται ενώ το δεύτερο συνεχώς αυξάνει. Αν σήμερα χρειάζεσαι έναν πολύ ισχυρό υπολογιστή και ώρες για να το κάνεις, σε λίγα χρόνια θα μπορείς να το κάνεις στο κινητό σου την ώρα που θα πίνεις καφέ!
Μια αναζήτηση στο διαδίκτυο δίνει πολλές πληροφορίες για το Deepfake αλλά και πάρα πολλά βίντεο, η πηγή των οποίων είναι συνήθως το Reddit, όμως πάρα πολλά καταλήγουν στο YouTube. Έτσι έχουμε δει τον Putin να χαίρεται που έβγαλε πρόεδρο τον Trump, στο κορυφαίο Saturday Night Live,
αλλά και τον Jimmy Fallon να γίνεται John Oliver
Όταν δεν υπάρχει έντονη κίνηση ή πολύ κοντινά πλάνα, δεν είναι εύκολο να καταλάβεις τη διαφορά, εκτός κι αν ξέρεις πολύ καλά το πρόσωπο και τις εκφράσεις του John Oliver. Οι δύο τους το κουβέντιασαν στο The Tonight Show λίγο καιρό μετά που κυκλοφόρησε το βίντεο και έκαναν πλάκα με αυτό.
Η πρώτη παρατήρηση του Oliver ήταν πως αυτή η τεχνολογία θα χρησιμοποιηθεί στην βιομηχανία του πορνό. Και έχει δίκιο! Ο πιο απλός τρόπος είναι να την αξιοποιήσεις για να αλλάξεις τα χαρακτηριστικά του προσώπου (και όχι μόνο) κάποιου. Γίνεται σήμερα για πλάκα, όταν τοποθετούν το πρόσωπο ενός σταρ στο σώμα ενός πορνοστάρ.
Υπάρχει όμως και η άλλη περίπτωση, να θέλεις να κάνεις τον (ή την) πορνοστάρ να μοιάζει με τον νεότερο εαυτό του! Το φαντάζεστε και στις “κανονικές” ταινίες; Έτσι δε θα χρειάζεται να βρεθεί κάποιος για να παίξει έναν χαρακτήρα σε μικρή ή μεγάλη ηλικία, θα βάζεις τον ίδιο και μετά θα παίζεις με το software.
Μη σας πω ότι δε θα χρειάζεται να κάνεις πλαστικές για να δείχνεις νεότερος στις ταινίες. Απλά θα βάζουν το παλιό σου πρόσωπο πάνω στο κανονικό σου. Άλλωστε τα καλύτερα face swaps προκύπτουν αν το πρόσωπο που θες να παραποιήσεις είναι παρόμοιο με ενός ηθοποιού.
Για παράδειγμα, δείτε μια σκηνή όπου η ηθοποιός του SNL που μιμείται στην εκπομπή την Hillary Clinton, άρα κάνει και όλες τις κινήσεις της, φοράει το ίδιο φόρεμα με το debate με τον Trump και γίνεται στην κυριολεξία Hillary.
Ποιος θα μπορούσε να καταλάβει τη διαφορά αν το κείμενο δεν ήταν χιουμοριστικό;
Πέρα από την πλάκα λοιπόν, η τεχνολογία αυτή έχει και μια σκοτεινή πλευρά που δίνει εντελώς διαφορετικό νόημα στα fake news, ενώ υπάρχουν καταγγελίες ότι χρησιμοποιείται ήδη στην Κίνα για οικονομική εξαπάτηση ανθρώπων. Φανταστείτε όμως πόσο επικίνδυνη θα γίνει για στο χώρο του διαδικτυακού bullying!
Προφανώς και θα επανέλθουμε, αλλά για να αρχίσετε να ανησυχείτε, δείτε αυτό το video με τον Barack Obama.
Spoiler Alert. Δεν είναι αυτός. Μοιάζει να είναι όμως, έτσι;
“We’re entering an era in which our enemies can make anyone say anything at any point in time.”
Πόσο αληθινό…
(Νικόλας Μπιρμπάκος)